Home
 η Πόλη  Νεοκλασικά  Βιομ.Συγκρότημα  Μουσεία  Τουρισμός
το Βιομηχανικό Συγκρότημα

Μετά τη λύση του Λαυρεωτικού ζητήματος (1873) ο I.B.Serpieri* ιδρύει τη δεύτερη δυναμικότερη εταιρεία του την Compagnie Francaise des Mines du Laurium (Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρείου).

Το 1876 τα κυρίως βιομηχανικά της κτίρια και οι εγκαταστάσεις εμπλουτισμού και μεταλλουργίας κατασκευάστηκαν στη βόρεια πλευρά του Κυπριανού, αθέατα απ' τον ομώνυμο οικισμό λόγω του παρεμβαλλόμενου λόφου. Η έδρα της ήταν στο Παρίσι.

Picture

C.F.M.L.: τα κτίρια παραγωγής αρσενικού, λιθαργύρου, μινίου και αργύρου

Σε αυτές τις εγκαταστάσεις γινόταν η επεξεργασία των μικτών θειούχων μεταλλευμάτων, θειούχου ψευδαργύρου (σφαλερίτη), θειούχου σιδήρου (σιδηροπυρίτη), θειούχου μολύβδου (γαληνίτη) και των οξειδωμένων μεταλλευμάτων, ανθρακικού μολύβδου (κερουσίτη) και ανθρακικού ψευδαργύρου (σμιθσονίτη ή καλαμίνας). Η Γαλλική εταιρεία εκμεταλλεύθηκε και τα σιδηρομαγγανιούχα μεταλλεύματα του Λαυρίου. Μάλιστα σώζονται 5 κάμινοι πύρωσης σιδηρομαγγανιούχων μεταλλευμάτων, βρίσκονται δε σε ικανή απόσταση του παλιού σταθμού του τραίνου της θέσης Δασκαλειό δίπλα στον καινούργιο δρόμο Λαυρίου - Κερατέας.

Μπορεί να τα θαυμάσει κανείς, παίρνοντας βιώματα, γνώση και αισθήματα μιας ολόκληρης εποχής, τα μάτια συγκρατούν τις εικόνες, τα χέρια ψαύουν τα μηχανήματα και ο νους βρίσκεται σε μιαν αδιάκοπη συνομιλία μαζί του. Μπαίνοντας κανείς απ' την κύρια είσοδο, έχει αριστερά του τον ξενώνα και δεξιά την κατοικία του διευθυντή, τα δύο αυτά κτίρια που στην ανατολική τους όψη ορθώνονται φοίνικες έχουν το χαρακτηριστικό κυβικό περίγραμμα του νεοκλασικισμού για να τονιστεί η ισχύς και η αυτονομία τους, ουσιαστικά η κοινωνική ισχύς των διευθυντικών παραγόντων μέσα στον ίδιο τον βιομηχανικό - εργασιακό χώρο. Έξω από το κυρίως εργοστασιακό συγκρότημα προς τα ανατολικά είναι τα κτίρια που χρησίμευαν ως αποθήκες.

Picture

C.F.M.L.: το χημείο και τα γραφεία

Σε επαφή δε με το σπίτι του διευθυντή ήταν το κεντρικό φαρμακείο της εταιρείας προχωρώντας, δεξιά έχουμε το διώροφο κτίριο των γραφείων της διοίκησης και σε συνέχεια το χημείο, αριστερά, βρίσκονται εν σειρά το χυτήριο, το σιδηρουργείο με τα καμίνια του, το μηχανουργείο, οι νεότερες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού με επίπλευση (Flotation) με τον απέναντι θραυστήρα των μεταλλευμάτων, δίπλα στην Flotation υπάρχει το κτίριο των πρώτων πλυντηρίων (μετά άλλαξε η χρήση του έγινε ξυλουργείο και ηλεκτρικό σταθμός). Κάτω δε και σε επαφή με τα προηγούμενα κτίρια ήταν το λεβητοποιείο.

Picture

C.F.M.L.: τα παλιά πληντήρια

Στον ίδιο χώρο δυτικότερα υπάρχει ένα δεύτερο συγκρότημα που είναι ο κυρίως χώρος της καμινείας, στο κέντρο του υπάρχουν οι υπαίθριες αποθήκες μεταλλευμάτων και καύσιμης ύλης (κώκ) ακόμη το κτίριο της φρύξης των θειούχων μεταλλευμάτων (γκριγιάζ). Μπροστά και ανατολικά από τις εγκαταστάσεις αυτές είναι τα υπόστεγα της καμίνου παραγωγής σκληρού μολύβδου με την εγκατάσταση καθαρισμού του. Νότια και σε επαφή με το υπόστεγο αυτό υπάρχουν τα κτίρια του ελασματουργείου και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιούσε ως καύσιμη ύλη το φωταέριο.

Στο πίσω μέρος στη δυτική πλευρά και σε μικρή απόσταση του κτιρίου της φρύξης υπάρχουν τα εργαστήρια παραγωγής οξειδίων, λιθάργυρου, μίνιου, αρσενικού και παραγωγής καθαρού αργύρου. Όλες οι εγκαταστάσεις της καμινείας συνδέονταν με το κτίριο των φίλτρων καπνού, το λιθόκτιστο καπναγωγό και την επίσης λιθόκτιστη καπνοδόχο.

Picture

C.F.M.L.: το χυτήριο και το μηχανουργείο

Τα βιομηχανικά κτίρια έχουν κατασκευαστεί με κριτήριο τη λειτουργικότητα χωρίς όμως να τους λείπει η καλαισθησία. Η βιομηχανική αρχιτεκτονική του 19ου αι., είναι παρούσα εδώ με σαφή τα νεοκλασικά στοιχεία και την τάση για κτίρια ηγεμονικά, κραταιά ανάλογα με τις χρηστικές ανάγκες και τη δυναμική αισιοδοξία της βιομηχανικής επανάστασης, τούτο τονίζεται εμφαντικά στο πανύψηλο κτίριο του α' πλυντηρίου της Γαλλικής Εταιρείας με τις σκιές των στεγών του, τις γυμνές επιφάνειες πέτρας τούβλου και ξύλου, με τις πανύψηλες αντηρίδες και τα ανοίγματα με πλαίσια που στέφονται από χαμηλωμένα τόξα.

Ο σωζόμενος τεχνολογικός εξοπλισμός του μηχανουργείου, των εγκαταστάσεων της Flotation και της μεταλλουργίας αναπαριστούν και σήμερα όλη τη διαδικασία επεξεργασίας των μεταλλευμάτων. Στο μηχανουργείο διατηρείται το σύστημα των αξόνων και των τροχαλιών στην οροφή που έδινε την κίνηση σε όλο το τμήμα. Σώζεται επίσης ένας τόρνος που κατασκευάστηκε στο μηχανουργείο της εταιρείας το 1890, φέρει δε την επιγραφή LAURIUM 1890 C.F.M.L.*, ακόμη μια πρέσσα-εξολκέας, ένα δράπανο, μια όρθια πλάνη και μια αντλία νερού της ίδιας εποχής.

Picture

C.F.M.L.: εσωτερική άποψη του μηχανουργείου

Picture
Picture

C.F.M.L.: τόρνος

C.F.M.L.: εσωτερική άποψη του μηχανουργείου

[η Πόλη] [Νεοκλασικά] [Βιομ.Συγκρότημα] [Μουσεία] [Τουρισμός]
Picture
[Home] [Ιστορία] [Σήμερα] [ο Δήμος] [Προοπτικές]

----------------------------
Copyright © 1998 EraNET. All rights reserved. - Email: lavrio@eranet.gr
Ενημέρωση: 08/09/98

by EraNET